مالیات یک هزینه اجباری اجتماعی است که توسط سازمان دولتی از شخص حقوقی و یا حقیقی، جهت تامین هزینههای مختلف عمومی و تامین بودجه دولت دریافت میگردد. پرداخت مالیات برای بسیاری از مدیران کسبوکارها در ایران و جهان یک چالش پردردسر بوده و اکثر آنها تلاش میکنند با روشهای مختلف از آثار سوء این چالش بکاهند. اداره امور مالیاتی بعد از آنکه صاحبان کسب وکار اظهارنامه خود را تسلیم سازمان کردند، با توجه به قوانین و مقررات مربوطه و از طریق برگه تشخیص مالیات، مقدار مالیات پرداختی را به مالیات دهنده ابلاغ می کند.
مودیان، همان گونه که در نوشتارهای پیشین (تحت عنوان چگونه ریز محاسبات خود را از اداره دارایی دریافت کنیم؟ ) ذکر کردیم بعد از گرفتن برگ تشخیص، در صورتی که به مالیات اعتراض دارند، اولین کاری که باید بکنند دریافت گزارش رسیدگی موضوع ماده ۲۳۷ یا فرم ۳۸ سازمان است. تا با توجه به آن فرم و مطالعه مواردی که ممیز مالیات را در آن تصریح کرده و نحوه رسیدگی ببینند آیا پرونده قابلیت اعتراض دارد یا نه؟
فرد حقیقی یا حقوقی در صورتی که تشخیص دهد بیشتر از میزان درآمد او مالیات تعیین کردهاند یا این مقدار مالیات برخلاف مقررات است میتواند مطابق ماده ۲۳۸ (اصلاحی 1380/11/27) قانون مالیاتهای مستقیم، ظرف ( ۳۰ روز مالیات های مستقیم، 20 روز مالیات ارزش افزوده ) از تاریخ ابلاغ، شخصاً یا به وسیله وکیل تامالاختیار خود، اعتراض خود را همراه با مدارک و مستندات ارائه نماید. اعتراض به برگ تشخیص مالیات میتواند ادامه دار بوده یا آن که در همان مرحله ابتدایی حل شود. (در نوشتار ابلاغ اوراق مالیاتی، به شرح و توضیح این مطلب پرداختهایم).
اگر مسؤل مربوطه دلایل را برای رد مندرجات برگ تشخیص كافی ندانست، آن را رد و مراتب را در ظهر برگ تشخیص درج و امضاء میکند.
در صورتیكه دلایل اسناد و مدارك ابرازی را مؤثر در تعدیل درآمد تشخیص دهد و مورد قبول مؤدی هم قرارگیرد، مراتب در ظهر برگ تشخیص منعكس و به امضاء مسئول مربوط و مؤدی خواهد رسید.
هرگاه دلایل و اسناد و مدارك ابرازی مؤدی را برای رد برگ تشخیص یا تعدیل درآمد مؤثر تشخیص ندهد، باید مراتب را مستدلاً در ظهر برگ تشخیص منعكس و پرونده امر را برای رسیدگی به هیأت حل اختلاف ارجاع نماید.
در مرحله ابتدایی چنانچه ممیزان سازمان ادله و اسناد ارائه شده از سوی مودی در خصوص اعتراض را ناکافی بدانند، پرونده برای بررسی بیشتر به هیئت حل اختلاف مالیاتی ارسال خواهد شد. در واقع در مرحله قبل مسئول رسیدگی به اعتراض سازمان امور مالیاتی بود، اما در این مرحله این گونه نیست و ترکیب هیئت اختلاف مالیاتی به صورت دیگری است.
بر اساس ماده 239 قانون مالیاتهای مستقیم، در صورتی که مودی ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات قبولی خود را نسبت به آن کتبا اعلام کند یا مالیات مورد مطالبه را به مأخذ برگ تشخیص پرداخت یا ترتیب پرداخت آن را بدهد یا اختلاف موجود بین خود و اداره امور مالیاتی را به شرح ماده (238) این قانون رفع نماید، پرونده امر از لحاظ میزان درآمد مشمول مالیات مختومه تلقی میگردد و در مواردی که مودی ظرف سی روز کتبا اعتراض ننماید، و یا درمهلت مقرر در ماده مذکور به اداره امور مالیاتی مربوط مراجعه نکند درآمد تعیین شده در برگ تشخیص مالیات قطعی است.
تبصره – در مواردی که برگ تشخیص مالیات طبق مقررات تبصره ماده (203) و ماده (208) این قانون ابلاغ شده باشد و مودی به شرح مقررات این ماده اقدام نکرده باشد، در حکم معترض به برگ تشخیص مالیات شناخته میشود. در این صورت و همچنین در مواردی که مودی ظرف مهلت سی روز ازتاریخ ابلاغ کتبا به برگ تشخیص اعتراض کند پرونده امر برای رسیدگی به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارجاع میگردد.
هیئتهای حل اختلاف مالیاتی، همان گونه که در نوشتارهای پیشین (تحت عنوان هیئت بدوی موضوع ماده 244) ذکر کردیم متشکل از ۳ نفر، یک نماینده از سوی سازمان امور مالیاتی، یک نماینده از سوی مودی و یک نفر قاضی دادگستری است.در صورتی که به رای بدوی اعتراض نگردد چه اتفاقی رخ می دهد؟
آرای صادره از هیات حل اختلاف بدوی در صورت عدم اعتراض در موعد مقرر قطعی و لازم الاجراست.
عدم حضور مودی در هیات مانع از تشکیل هیات می گردد؟
خیر مانع از تشکیل و صدور رای هیات ها نمی گردد
نماینده بند 3 ماده 244 وکیل مودی در هیات می باشد؟
خیر بلکه نماینده مودی در هیات جهت تسهیل امور رسیدگی و صدور رای به خاطر تخصص خود می باشد اما در مقام دفاع از مودی قرار ندارد.
اقدامات مهم وکلا پیش از شرکت در هیات های حل اختلاف بدوی چیست؟
مهم ترین اقدام ابطال تمبر موضوع ماده 103 جهت حضور در هیات های حل اختلاف مالیات می باشد.