هیئت بدوی موضوع ماده 244

هیئت بدوی موضوع ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم اولین هیئت است که بعد ازعدم توافق شما با موضوع ماده 238 یا ممیز کل تشکیل می‌گردد و اولین هیئت حل اختلاف مالیاتی است که شما به آن مراجعه می‌کنید.

این هیئت که شکل تشکیل آن به هیئت‌های بعدی هم تسری پیدا می‌کند متشکل از سه نفر است. بند 1 نماینده سازمان، بند 2 قاضی بازنشسته و یا شاغل و بند 3 نماینده مودی است که می‌تواند عضو اتاق تعاون، شورای اسلامی شهر و یا مجامع صنفی و انجمن باشد.

در این جا فقط خواسته‌ام که یک تصویر کلی از هیات حل اختلاف بدوی به شما بدهم و در مقاله بعدی تفضیلا در مورد موضوع ماده 244 ق.م.م صحبت خواهیم نمود.

با عنایت به بند 3 ماده 244 ،مودی در انتخاب “نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوری اسلامی ایران ” و یا هر یک از تشکل های دیگر مذکور در قانون مختار است، مشروط بر اینکه در متن اعتراض این انتخاب را به صراحت اعلام نماید، در غیر این صورت سازمان امور مالیاتی در انتخاب نماینده از میان تشکل های مذکور در بند 3 ماده 244 ق.م.م با توجه به نوع فعالیت مودی مخیربه انتخاب خواهد بود .

در نتیجه در صورتی که مودیان انتخاب خود را به صراحت در متن اعتراض خود قید ننمایند نمی‌توانند انتظار داشته باشند که نماینده تشکل مطلوب آنها قطعا در جلسه هیات حاضر شود.

تبصره ۱ – جلسات هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی با حضور سه نفر رسمی است و رأی هیأت‌های مزبور با اکثریت آراء قطعی و لازم‌الاجرا است، ولی‌نظر اقلیت باید در متن رأی قید گردد.

تبصره ۲ – اداره امور هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی و مسؤلیت تشکیل جلسات هیأت‌ها به عهده سازمان امور مالیاتی کشور می‌باشد (این امر در تغییرات اخیر سازمان تغییر نموده است که در مقاله دیگری به آن پرداخته شده است) و حق‌الزحمه ‌اعضاء هیأت‌های حل اختلاف براساس آیین‌نامه‌ای که بنا به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید از‌محل اعتباری که به همین منظور در بودجه سازمان مذکور پیش‌بینی می‌شود قابل پرداخت خواهد بود.

سیرتحول قانون مالیاتهای مستقیم مربوط به ماده 244 :

به موجب ماده (107) قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم. مصوب 27 بهمن ماه 1380 متن این ماده و تبصره‌های آن جایگزین متن قبلی ماده (244) و تبصره‌های آن شده است.

‌قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم … (مصوب 7 اردیبهشت ماه 1371 مجلس شورای اسلامی) (تاریخ اجرا از اول سال 1371) ماده 57- متن زیر به آخر بند 2 ماده 224ق.م.م اضافه گردید: ‌

در صورتی که ظرف یک ماه از تاریخ درخواست وزارت امور اقتصادی و دارایی. قاضی مورد نظر معرفی نشود وزارت مذکور می‌تواند از وجود قضات ‌بازنشسته استفاده نماید. در شهرستان‌ها به استثنای تهران که استفاده از وجود قاضی بازنشسته مقدور نباشد. یک نفر بصیر و مطلع در امور حقوقی از‌ سوی قوه قضاییه انتخاب خواهد شد.

قانون مالیات‌های مستقیم. مصوب سوم اسفند ماه یک هزار و سیصد و ‌شصت و شش مجلس شورای اسلامی (تاریخ اجرا از اول سال 1368) ماده 244- مرجع رسیدگی به کلیه اختلافات مالیاتی جز در مواردی که ضمن مقررات این قانون مرجع دیگری پیش‌بینی شده هیات حل اختلاف ‌مالیاتی است. هر هیات حل اختلاف مالیاتی از سه نفر به شرح زیر تشکیل خواهد شد:

1- یک نفر نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی.

2- یک نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته در تهران به انتخاب و معرفی شورای عالی قضایی و در شهرستان‌ها به انتخاب رئیس دادگستری یا ‌دادگاه محل.

3- نماینده نظام پزشکی در مورد درآمد مربوط به امور پزشکی. نماینده کانون وکلا در مورد درآمد حاصل و از وکالت و مشاوره حقوقی. نماینده ‌شورای مرکزی اصناف محل در مورد اصناف. نماینده کانون سردفتران در مورد صاحبان دفاتر اسناد رسمی. نماینده اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ‌ایران برای انواع درآمدهای دیگر و در نقاطی که مراجع مزبور تشکیل نشده است یکی از معتمدین محل که به امور مالیاتی رشته مخصوص به هر نوع ‌فعالیت. بصیر و مطلع باشد به انتخاب فرماندار محل.

‌تبصره 1- رای هیات حل اختلاف مالیاتی به اکثریت قطعی است و نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد و در صورتی که عضو موضوع بند 3 این‌ ماده معرفی نشود و یا با اطلاع از تشکیل جلسه هیات غیبت نماید هیات با حضور دو عضو دیگر به پرونده رسیدگی و رای صادر خواهد کرد. در صورت ‌اختلاف رای بین دو عضو نامبرده پرونده به هیات حل اختلاف مالیاتی دیگری ارجاع می‌شود و در هر حال رای صادره قطعی است.

‌تبصره 2- وزارت امور اقتصادی و دارایی می‌تواند رسیدگی به پرونده‌ مالیاتی را به هیات حل اختلاف مالیاتی شهرستانی که محل فعالیت عمده مودی در آنجا می‌باشد ارجاع نماید.

‌تبصره 3- در مورد اختلاف مالیاتی مربوط به فصول اول و دوم و سوم از باب دوم و فصل اول و از باب سوم این قانون نماینده وزارت مسکن و شهرسازی در تهران و ادارات کل مسکن و شهرسازی در شهرستان‌ها و همچنین در مورد اختلاف مالیاتی مربوط به درآمد کشاورزی نماینده وزارت ‌کشاورزی و عمران روستایی در تهران و نماینده اداره کل کشاورزی و عمران روستایی در شهرستان‌ها به جای نماینده موضوع بند3 این ماده در هیات‌های‌ حل اختلاف مالیاتی شرکت خواهد کرد و در نقاطی که ادارات کل مسکن و شهرسازی وجود نداشته باشد به جای نماینده مزبور. نماینده‌ای از طرف ‌فرماندار انتخاب معرفی خواهد شد.

نگارنده مقاله هیئت حل اختلاف بدوی : خانم مریم آتشگاه ،‌ مدرس ، مشاور و وکیل مالیاتی