مهارت تحریر لوایح مالیاتی (قسمت اول)
مهارت تحریر لوایح مالیاتی : چکیده تمام تلاش ها و دانش یک وکیل یا مودی مالیاتی در لایحه تحریری او نمایان میشود و این امر مستلزم تسلط بر قوانین مالیاتی و قوانین خاص مرتبط با آن میباشد، برای توانمند شدن در زمینه تحریر لایحه گام اول بعد از تسلط به قوانین افزایش دانش ادبی است به طور کلی اگر بخواهیم مهارتهای لازم جهت تحریر یک لایحه مالیاتی قوی را نام ببریم باید به موارد ذیل اشاره نمایم :
- تسلط به قوانین و مقررات
- مهارت آئین نگارش فارسی
- قدرت استدلال
- قدرت استنباط
- تحلیل مسائل و موضوعات مالیاتی
- طرح موضوع و ادعاها با استناد به قوانین و مقررات
- تسلط به اصول و مفاهیم حقوقی
برای همین امر است که همیشه میگویم که لایحه نویسی مهارتی بیش از مهارت وکیل مالیاتی است و کسی که در این زمینه قدرت و تجربه دارد بی شک از مهارتهای بسیاری در کنار تجربه برخوردار است. شایان ذکر است که برای تحریر لایحه مالیاتی باید علاوه بر مهارتهای فوق مهارت مطالعه پرونده را نیز داشته باشید چرا که هر لایحه قوی و محکمی علاوه بر اینکه ناشی از دانش و مهارت لایحه نویسی فرد میباشد بلکه حاصل تسلط کافی وی بر پرونده موضوعه میباشد.
در خصوص مطالعه پرونده باید عرض کنم که برای داشتن تسلط به مطالب و مندرجات یک پرونده نیاز است که شما مهارت مطالعه پرونده را که خود دارای بخشهای مجزایی است را نیز بیاموزید تا اینکه بتوانید علاوه بر تسلط بر محتویات پرونده از واقعیات پرونده و جریانات حاکم نیز اطلاع کسب نمائید و با استفاده از لایحه ادعا- های خود را اثبات و حقوق مودی را حفظ نمایید.
نقش لایحه نویسی در دادرسی مالیاتی:
در فرآیند دادرسی مالیاتی اوراق متعددی توسط مودیان و یا سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و تنظیم میگردد، که یکی از اثرگذارترین این اوراق لایحه مالیاتی است. در جریان یک پرونده مالیاتی چند دسته اوراق تهیه و تنظیم میگردد، که برخی از آن ها جنبه تکلیفی دارند و یا در جایگاه اعلام و گزارش هستند و ممکن است در تمام طول فرآیند یک پرونده مالیاتی وجود داشته باشند و یا هر زمانی امکان تهیه و تحریر داشته باشد، اما لوایح مالیاتی از آن دسته از اوراق مالیاتی هستند، که جایگاه آنها با توجه به کاربرد آن ها در دفاع تنها در زمان هایی کاربرد دارد که به دنبال دفاع یا توضیحاتی جهت احقاق حقوق مودی هستیم که در مراجع حل اختلاف مالیاتی رخ میدهند. لذا نگاه مودیان و یا وکلای مالیاتی به لایحه باید نگاهی بسیار تخصصی باشد که درحکم درمان و حل یک اختلاف عمل خواهد کرد و این امر مستلزم داشتن مهارتهای بسیاری جهت تحریر لوایح کاربردی میباشد.
برای انجام هرچه بهتر تحریر لایحه در ابتدای مسیر باید لایحه را معنا کرد و با توجه به معنا و جایگاه آن وارد مهارت آموزی تحریر لایحه گردید.
تعریف لایحه:
لایحه مالیاتی را از دو جنبه آن باید تعریف کرد :
- کاربرد لایحه
- ویژگی های لایحه
دراصل وجود این دو مولفه محل تفاوت لایحه با سایر اوراق مالیاتی را نشان میدهد. از لحاظ کاربرد لایحه باید گفت که نوشتاری است که نقش دفاع و احقاق حق مودی را دارد و از نظر ویژگیهای لایحه تفاوت لایحه مالیاتی با سایر اوراق به لحاظ وجود مستندات و استدلالهای موجود و نیز روند تحریر آن از طرح موضوع، نقض مواردی که مدعی خلاف واقع بودن آن هستیم تشکیل میگردد، که در آن نویسنده لایحه در صدد اثبات ادعای خود میباشد.
برای این که بتوان تعریف دقیقی از لایحه مالیاتی ارائه نمود باید توجه داشت که این تعریف در بردارنده تفاوت، هدف و ویژگی های این نوع از نوشتار با سایر نوشتارهایی است که در فرایند دادرسی مالیاتی وجود دارد.
تعریف لایحه: لایحه نوشتاری است حاوی دفاع و توضیحات نویسنده آن در جهت اثبات ادعاهای مودی به صورت مستند و مستدل که با اقدام به توضیح و شفاف عنوان ادعا به کمک مستندات زمینه ساز احقاق حقوق مودی میباشد.
جایگاه لایحه مالیاتی:
لوایح مالیاتی در فرآیند دادرسی مالیاتی جایگاهی مشخص دارند و نباید به کلیه اوراقی که توسط مودیان یا وکلای مالیاتی تقدیم سازمان امور مالیاتی کشور می گردد عنوان لایحه را داد، چرا که با توجه به تعریفی که پیش از این از لایحه ارائه نمودیم به این مهم اشاره شد که نقش لایحه در فرآیند دادرسی مالیاتی، نقشی دفاعی با رویکرد احقاق حقوق مودی میباشد. باتوجه به تعریف ارائه شده جایگاه لایحه مالیاتی در مراجع حل اختلاف مالیاتی میباشد، مراجعی که در آنها مودیان و وکلای مالیاتی به دنبال اثبات ادعای خود به سازمان و ممانعت از تضعیع حقوق مودی مالیاتی هستند. درگام اول ابتدا باید دید که این مراجع چه مراجعی هستند؟ و چه قوانینی بر آنها حاکم میباشد؟
در این قسمت به صورت خلاصه مراجع حل اختلاف مالیاتی را نام خواهیم برد که لایحه نویسی درآن ها نقش مهم و اثر گذاری بر روند پرونده های مالیاتی دارد:
- هیئت بند 3 ماده 97
- ممیز کل موضوع ماده 238 قانون مالیات های مستقیم
- هیئت بدوی ماده 244
- هیأت تجدید نظر ماده 247
- هیأت هم عرض ماده 257
- هیأت ماده 216
- هیات ماده 251 شورای عالی مالیاتی
- هیات ماده 251 مکرر مرکز عالی دادخواهی و تشخیص صلاحیت حرفه ای
- دیوان عدالت اداری
مراجع فوق الذکر، مراجع حل اختلاف مالیاتی هستند که مودیان در طول فرآیند رسیدگی مالیاتی در زمان دفاع و حضور باید لوایح مالیاتی خود را به آن ها ارائه نمایند و مراجع حل اختلاف نیز باید پاسخگوی لوایح مطروحه از سوی مودیان و بررسی مستندات و توضیحات ایشان در پرونده مالیاتی باشد.
نگارنده مقاله مهارت تحریر لوایح مالیاتی : خانم مریم آتشگاه ، مدرس ، مشاور و وکیل مالیاتی