مفاهیم کاربردی در مالیات بر ارث
مفاهیم کاربردی مالیات ارث : برای درک بهتر مطالب پیش رو در خصوص ارث بهتر است که با مفاهیم اصطلاحات مهمی که در ارث وجود دارد آشنا شویم تا مطالب و مواد قانونی ارث برایمان تسهیل گردد، از این رو مفاهیم کاربردی در مالیات بر ارث را به شرح ذیل تقدیم حضور شما می نمائیم.
تعریف مالیات بر ارث : منبعی از منابع مالیاتهای مستقیم در زمره مالیات بر دارایی میباشد که در آن از ماترک متوفی با کسر کسورات قانونی و توجه به طبقات وراث مالیات مطالبه میگردد که البته تعریف مذکور با توجه به تغییرات جدید قانون مالیات بر ارث میباشد.
ارکان مالیات بر ارث : مالیات بر ارث از سه رکن اساسی مودیان مالیاتی، سازمان امور مالیاتی، قوانین ( مالیات، مدنی، امور حسبی ، انحصار وراثت) تشکیل میگردد.
تعریف ارث : ارث در لغت به معنای آنچه از مال متوفی به وراث میرسد و در قانون مدنی گاه به معنی مال و گاه به معنی حقی که پس از مرگ شخص به بازماندگان او میرسد، اطلاق شده است.
انواع فوت : در قانون دو نوع فوت وجود که به شرح ذیل میباشد :
فوت واقعی : حالتی از فوت که فرد به صورت فیزیکی میمیرد و گواهی فوت صادر می گردد.
فوت فرضی : شکلی از مرگ است که بر اساس فرض می باشد به این صورت که مدت زمانی طولانی از فرد اطلاع نیست، به شکلی که عادتا میتوان فرض را بر فوت وی گذاشت که دارای شرایط خاصی میباشد از جمله نوع مفقودشدن و سن مفقود شونده.
غائب مفقودالاثر : در اصطلاح حقوقی به شخصی که برای مدت طولانی از اقامتگاه خود دور شده و از وی خبری در دست نیست غایب مفقودالاثر گفته میشود.
ماترک : ماترک، دارایی به جا مانده از مورث است که شامل اموال، حقوق و مطالبات متوفی می باشد
وراث : کسانی که به موجب فوت از ماترک متوفی ارث می برند سه گروه هستند.
- وراث نسبی
- وراث سببی ( زن و شوهر )
- موصی له
اشخاص در وصیت و تعریف آن ها :
- موصی : یعنی وصیّت کننده
- موصی له : کسی که از وصیّت استفاده میکند
- موصی به : چیزی که به عنوان وصیّت پرداخت میشود
- وصی : کسی که به وصیّت عمل میکند
تعریف وصیت و اقسام آن : مکتوبی است که درآن متوفی تکلیف ماترک خود را مشخص نموده و جانشین بعد از فوت را تعیین میکند، وصیت یک امر حقوقی است و با فوت محقق میگردد.
وصیت عهدی : شخصی برای بعد از فوتش یک یا چند نفر را مامور انجام کارها و تصرفاتی نماید.
وصیتی تملیکی : نوعی وصیت میگویند که طی آن فردی با وصیت عین یا منفعت مالی را به شخصی رایگان تملیک میکند.
اقامتگاه قانونی : ماده 175 ق.م.م- اقامت از نظر قانون مالیات ارث تابع تعاریف مقرر در قانون مدنی میباشند. بند پ ماده 1 آیین نامه اجرایی ماده 26 ق.م.م مورخ 1395/01/15
ماده ق.م1002- اقامتگاه هر شخصی عبارت از محلی است که شخص در آنجا سکونت داشته و مرکز مهم امور او نیز در آنجا باشد اگر محل سکونت شخصی غیر از مرکز مهم امور او باشد مرکز امور او اقامتگاه محسوب است اقامتگاه اشخاص حقوقی مرکز عملیات آنها خواهد بود.
صلاحیت رسیدگی : اداره امور مالياتي كه آخرين اقامتگاه قانوني متوفي در محدوده آن واقع شده است. اگر متوفي در ايران مقيم نبوده، اداره امور مالياتي مربوط در تهران خواهد بود. بند ت ماده 1 آیین نامه اجرایی ماده 26 ق.م.م مورخ 1395/01/15
اظهارنامه مالیات بر ارث : نمونه كاربرگي (فرمي) كه حداقل شامل اطلاعات هويتي و مكاني متوفي و وراث و اموال و داراييها و بدهيها، هزينههاي كفن و دفن و واجبات مالي و عبادي و ديون محقق متوفي كه توسط سازمان امور مالياتي كشور تهيه و در دسترس مؤديان قرار ميگيرد.
تحریر ترکه : مقصود تعیین مقدار ترکه و دیون متوفی میباشد.
سهم الارث : میزان بهره شخص از ترکه مورث
مدیر ترکه : اداره کننده ماترک متوفی، در صورتی که وراث متوفی معلوم نباشد به درخواست ذینفع یا دادستان برای اداره ترکه
علاوه بر مفاهیمی که در بالا به آن ها اشاره کردیم موارد مهم و کاربردی بسیاری وجود دارد که بیشتر برای وکلای محترم مراجع قضایی میباشد و برای یک مودی یا وکیل و مشاور مالیاتی دانستن آن ضرورتی ندارد از این رو به آن موارد پرداخته نشد و سعی کردیم مواردی را که در پروندههای مالیات بر ارث می تواند راه گشا و کاربردی باشد برای شما در این مقاله تحریر نمائیم.
اگر علاقه مند به دانستن بیشتر در خصوص مالیات بر ارث هستید میتوانید محصول مالیات بر ارث را که صفر تا صد فرایند آن را آموخته است مشاهده نمائید.
نگارنده مقاله مفاهیم کاربردی در مالیات بر ارث : خانم مریم آتشگاه ، مدرس ، مشاور و وکیل مالیاتی