مرور زمان در مالیات

مرور زمان مفهومی است که در فرایند های دادرسی و رسیدگی حسابداران، مشاوران و وکلای مالیاتی باید به آن اشراف داشته باشند.

مرور زمان چیست؟

 فرض کنید یک Timeline (خط زمانی) دارید و بعنوان مثال از امروز تا ده روز آینده فرصت دارید ماشینی که به شما فروخته شده را به هر دلیلی که منصرف از خرید آن شده‌اید  بی چون و چرا به فروشنده برگردانید فقط ظرف این ده روز این حق و امتیاز ایجاد شده اگر روز بعد از آن تصمیم به استرداد ماشین بگیرید دیگر این حق و امتیاز برای شما وجود ندارد و مرور شده است. پس در واقع مرور زمان در مالیات بازه ای است که وقتی سپری شود صاحب یک حق پس از انقضای آن مدت زمان حق و امتیاز خود را از دست داده و امکان مطالبه یا طرح دعوی را ندارد. بحث مرور زمان هم برای مودیان مالیاتی وجود دارد، هم برای سازمان امور مالیاتی.

مرور زمان از دو نگاه:

1.   بازه و ظرف زمان برای ممیز مالیاتی مرور می شود.
2. بازه و ظرف زمان برای مودی مالیاتی مرور می شود.

“چند مورد از مصادیق مرور زمان”

ماده 100 ق م م: در ماده 100 قانون مالیات های مستقیم اشاره شده که اشخاص حقیقی برای اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل تا پایان خرداد ماه سال بعد وقت دارند یعنی اگر بشود یکم تیر زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی  مرور گردیده است و امکان انجام این تکلیف وجود ندارد.

موارد مرور زمان برای سازمان

“مهلت زمان رسیدگی ماموران مالیاتی به پرونده های مالیاتی”

1.فرض کنید یک مودی اظهارنامه ارائه کرده باشد ،

واحد مالیاتی موظف است ظرف مدت یک سال از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، مالیات متعلق را تعیین و برگ تشخیص مربوطه را ظرف همین مدت صادر و حداکثر ظرف 3 ماه پس از انقضای یک سال فوق الذکر به شخص حقوقی ابلاغ کند.

نکته 1: در صورتی که برگ تشخیص در مهلت مقرر صادر نشود یا ظرف مدت تعیین شده ابلاغ نگردد، اظهارنامه مالیاتی قطعی و همان سود و زیان ابرازی در اظهارنامه ملاک عمل خواهد بود.

نکته 2: در صورتی که پرونده مودی به هیات موضوع بند 3 موضوع ماده 97 ارسال گردد ، 2 ماه به مهلت رسیدگی اضافه می شود.

پس بطور خلاصه  اگر مودی حقیقی اظهارنامه را ارسال کند به ترتیب زیر رخ می دهد،

بطور مثال:

اظهارنامه عملکرد سال مالی 95(اشخاص حقیقی)  —>         31/03/96  مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد

سازمان یک سال مهلت رسیدگی دارد                 —>         31/03/97  مهلت رسیدگی حوزه

3 ماه پس از یک سال رسیدگی وقت ابلاغ دارد      —>         31/06/97  ابلاغ اوراق تشخیص

طبق نکته 2 که ذکر شد اگر بند 3 ارجاع شود               —>         31/05/ 97  مهلت رسیدگی

اگر بند 3  برود مهلت ابلاغ می شود                  —>         30/ 08/ 97   ابلاغ

2)اگر مودی حقوقی اظهار نامه عملکرد خود را ارسال کند داریم:

اظهارنامه عملکرد سال مالی 1395                —>          31/04/96 مهلت ارسال اظهارنامه

مهلت رسیدگی سازمان اگر بند 3 ارجاع نشود         —>          31/04/ 97  رسیدگی حوزه

مهلت ابلاغ سازمان اگر بند 3 ارجاع نشود                    —>          30/ 07/ 97   ابلاغ

اما اگر پرونده به بند 3 ارجاع شد مهلت رسیدگی می شود 31/06/ 97 و زمان ابلاغ می شود 30/ 09/ 97

3)اگر مودی مالیاتی اظهارنامه مالیاتی ارسال نکرده باشد ،

اگر مودی اظهارنامه مالیاتی ارائه نکرده باشد واحد مالیاتی مکلف است ظرف مدت ۵ سال از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیات متعلق را تعیین و برگ تشخیص مربوطه را ظرف همین مدت صادر و حداکثر ظرف ۳ ماه پس از انقضای یک سال فوق الذکر به شخص حقوقی ابلاغ کند.

الف) اگر مودی حقیقی اظهارنامه ارسال نکرده باشد.

مودی باید اظهارنامه عملکرد سال مالی ۹۵ را در تاریخ  ۳۱/ ۳/ ۹۶ ارسال کند اما  فرضا اظهارنامه ارسال نکرده:

مهلت رسیدگی سازمان ۵ سال                   —>         ۳۱/۰۳/۱۴۰۱  مهلت رسیدگی حوزه

مهلت ابلاغ سازمان                         —>          ۳۱/ ۰۶ ۱۴۰۱  ابلاغ

 

ب) اگر مودی حقوقی اظهارنامه ارسال نکند:

اظهارنامه عملکرد سال مالی ۹۵ باید ۳۱/۰۴/۹۶ ارسال شود اما فرضا نشده:

                                                 ۳۱/۰۴/۱۴۰۱ مهلت رسیدگی حوزه

                                             ۳۰/ ۰۷ ۱۴۰۱ ابلاغ

نکته: وقتی مودی ( حقیقی یا حقوقی ) اظهار نامه ارسال نکند هیچ وقت برای او دعوت نامه اسناد مدارک ابلاغ نشده که اسناد و دفاتر تحویل دهد و به بند ۳ پس در حالت الف وب موضوع بند ۳ ماده ۹۷ را نداریم.

مرور زمان برای مودیان :

مرور زمان برای مودیان در مواردی مانند دادرسی رخ می دهد.

مبحث مرور زمان در دادرسی طی فرآیند مطالعه پرونده و شناسایی ایرادات شکلی و ماهوی بسیار حائز اهمیت است  زیرا یکی از مصادیق ایرادات شکلی رعایت مرور زمان است در مواردی سازمان از شما پرونده هایی را مطالبه می کند که ذاتا طبق قانون مرور شده و حق رسیدگی به آن را ندارد فقط یک وکیل و مشاور مالیاتی این را تشخیص می دهد و میتواند از سازمان رفع تعرض بگیرد.